وقتی صحبت از تدوین فیلم میشه امکان نداره بحث اصول تدوین پیش نیاد. در اصل تدوین حرفهای فقط با اصول تدوین بوجود میاد و اگر این موضوع وجود نداشته باشه، قطعا ویدیو حرفهای رو نخواهیم داشت.
اما اصول تدوین چه و چجوری میتونیم اون رو یاد بگیریم و در نهایت در فیلم های خودمون ازش استفاده کنیم؟
اصول تدوین فیلم چیست؟
علم تدوین فیلم شامل دو بخش هست. یک بخش خیلی کوچک مربوط به یادگیری نرم افزار تدوین فیلم میشه. در این مرحله خیلی فرقی نداره با چه نرم افزاری کار میکنید. پریمیر، فاینال کات، ادیوس و ده ها نرم افزار دیگه در دنیا وجود دارند که میتونن برای ما تدوین فیلم رو انجام بدن. ما بر اساس نیاز خودمون یکی از این نرم افزارها رو انتخاب میکنیم و با اون کار میکنیم. خود من بیش از 17 سال هست که فقط با نرم افزار ادوبی پریمیر پرو کار میکنم که دلایل این موضوع رو در مقالات دیگه کامل توضیح دادم.
اما به نظرم اهمیت نرم افزار حداکثر 10 درصد هست و اصل موضوع تدوین برمیگرده به اصول تدوین فیلم.
با اصول تدوین فیلم تاثیرگذاری ویدیو شکل میگیره و میتونیم روی مخاطب خودمون، تاثیری که دلمون میخواد رو بذاریم. برای مثال اگر قرار هست مخاطب خودمون رو وادار به خنده کنیم، تنها با اصول تدوین فیلم میتونیم این امر رو به درستی انجام بدیم.
در فیلم های حرفهای برای یک پلان جابه جا کردن یا حتی یک فریم کم و زیاد کردن یک پلان چند ساعت فکر و بررسی میشه که دقیقا کجا و به چه چیزی کات بخوره تا بیشترین تاثیرگذاری ممکن رو داشته باشن.
قدرت اصول تدوین فیلم چقدر هست؟
برای درک دقیق قدرت اصول تدوین فیلم یک مثال میزنم. در زمانی که کلاسهای استاد حسن حسن دوست رو شرکت میکردم در یکی از فیلم های خودش که اجازه بردن نام اون رو ندارم، یک خانم بازیگر معروف بازی کرده بود. اما بسیار بد این کار رو انجام داده بود و باعث شده بود فیلم کاملا از بین بره و داستان فیلم به درستی شکل نگرفته باشه. شخصیت این خانم بازیگر در فیلم یک شخصیت پر سروصدا و پرخاشگر بود. اما در فیلم تدوین شده همان شخصیت با همان تصاویر گرفته شده، تبدیل به یک خانم آرام و کم صحبت بود که تنها 4 کلمه در فیلم صحبت میکنه!
در اصل تدوین فیلم از راش های به اصطلاح پرتی شکل گرفته تا فیلم داستان خودش رو بتونه خیلی خوب جلو ببره. در نهایت بازیگر خانم این فیلم در جشنواره فجر آن سال، جایزه بهترین بازیگر زن سال رو میگیره!!!
یعنی بازیگری که باعث شده فیلم از بین بره با یک تدوین عالی، نه تنها فیلم جزو فیلم های برتر میشه بلکه بازیگر هم بهترین بازیگر خانم میشه. پس علم تدوین فیلم و اصول تدوین فیلم خیلی بیش از اون چیزی که فکرش رو میکنیم مهم هست.
علم اصول تدوین فیلم شامل چه علم هایی میشه؟
تو به عنوان یک تدوینگر باید تشخصی بدی راش های تو چه ویژگیهای خوب و بدی داره. یعنی متوجه بشی در این صحنه گریم بازیگرها خوب هست یا نه، آیا طراح صحنه کار خودش رو خوب انجام داده؟ آیا بازیگر به درستی و دقیق بازی کرده؟ آیا کارگردان فیلم تصمیمات درستی گرفته یا نه. و… . وقتی این موارد رو متوجه بشی اون موقع هست که میتونی در صدد رفع موارد بد و البته بزرگ کردن موارد خوب قدم برداری. در نتیجه تو به عنوان یک تدوینگر حرفهای باید تماااام اصول هنری در سینما رو بلد باشی تا فرق خوب و بد رو متوجه بشی و بعد باید علم تدوین رو داشته باشی تا بتونی با زیبایی های اصول تدوین فیلم، یک تدوین حرفهای و بدون نقص روی فیلم خودت داشته باشی.
چجوری اصول تدوین فیلم رو یاد بگیریم؟
تو دو راه برای یادگیری اصول تدوین فیلم داری.
راه اول اینکه چندین سال زمان بذاری، ده ها کتاب بخوبی، ده ها کلاس و ورک شاپ شرکت کنی، صدها فیلم مردم رو خراب کنی! تا شاید کم کم اصول رو یادبگیری و بتونی ازشون استفاده کنی.
راه دوم اینکه در دوره رازهای یک تدوینگر شرکت کنی. خیلی محکم و با اطمینان میگم دوره رازهای یک تدوینگر برای تو بسیار مفید هست. چون مطمئن هستم مطالبی که داخل این دوره هست رو در هیچ دوره دیگهای نمیتونی پیداکنی. چرا؟ چون بسیاری از مطالب این دوره دقیق تجربه شخصی خودم هست که در اختیار تو گذاشتم و تو میتونی به راحتی از اون ها استفاده کنی.
برای درک بهتر مطالب برخی پروژه های خودم رو باز کردم و از روی پروژه از گرفتن راش ها تا تمام چالش ها و نکاتی وجود داشته رو برات توضیح دادم.
توجه داشته باش که دوره رازهای یک تدوینگر شامل 3 دوره هست. دوره اول فقط نرم افزار ادوبی پریمیر پرو با مثال های زیاد و به طور کامل توضیح داده شده.
دوره دوم اصول تدوین فیلم رو به تو آموزش دادم.
در دوره سوم هم اصول و هم نرم افزار باهم در اختیار تو قرار گرفته. اینجوری تمام نیازهای تو در هر مرحله از تدوینگر شدن که باشی رفع میشه و میتونی به راحتی در این مسیر قدم بذاری.
بعد از آموزش تدوین پروژه بگیر
اینکه کار هست یا نیست یا تو رو میشناسن و بهت اعتماد میکنن یا نه، همش بهانه هایی هست که نمیذاره تو به پیشرفت خودت برسی. تو باید برای کار خودت تبلیغ کنی، البته منظور این نیست که هزینه خاصی بخواهی بابتش بکنی، کافیه رابطه های خودت رو افزایش بدی، با افرادی که کار فیلم برداری انجام میدن صحبت کن، به دنبال افرادی بگرد که به تخصص تو نیاز دارن، شک ندارم که زیر یک ماه به صورت کامل زمانت پر خواهد شد. اگر حتی همه نیاز به نمونه کارهای تو داشتن ازشون خواهش کن بهت کار بدن و رایگان انجام بده یا برای خودت از اینترنت فیلم خام تهیه کن و تدوین اون ها رو انجام بده تا افراد بهت اعتماد کنن و بهت پروژه های مختلف رو بسپارن. این که تو توی خونه بشینی و کاری انجام ندی به بهانه اینکه کسی تو رو نمیشناسه یا کاری نیست که انجام بدی، دقیقا بهانه ای بیشتر نیست و بدترین کار ممکن رو داری انجام میدی.
پس آموزش تدوین خودت رو شروع کن، تمرین ها خودت رو انجام بده و کم کم جای خودت رو در بازار کارپر کن، مطمئن هست مطمئن باش که بهترین اتفاق ها برای تو خواهد افتاد در این حد فقط بهت بگم که من تدوینگر بیکار نمیشناسم!
بعد از آموزش اصول تدوین فیلم چه کاری باید انجام بدم؟
به دنبال کار بگرد، ابتدا کارهای کوچک و با هزینه های کم و یواش یواش کارهات رو بزرگتر کن و هزینه خودت رو بالا ببر. سعی کن در زمینه های مختلف کارهای متفاوتی رو تدوین کنی و هر پروژه رو برای خودت یک سکوی پرتاب بدون. هر پروژه قبل از اینکه برای مشتری باشه آبروی تو هست در نتیجه تمام سعی خودت رو برای انجام بهترین تدوین خودت انجام بده و از کار و هنر خودت لذت ببر.
از همه مهمتر، به هر کدوم از تدوین های خودت به عنوانی یک نمونه کار عالی نگاه کن، سعی کن تمام وجودت رو برای فیلم خودت بذاری و بیشترین تاثیر رو از مخاطبت دریافت کنی.
اگر فرصت داری، بعد از تموم شدن تدوینت دو روز خودت رو ازش دور کن و بعد مجدد با ذهن باز ببین. احتمال خیلی زیاد نکات جدیدی داخل ذهنت میاد تا اونها رو برطرف کنی و کیفیت فیلم خودت رو بالا ببری. اینجوری قطعا تاثیرگذاری عمیقی رو در مخاطب خودت میذاری و به عنوان یک حرفهای در زمینه تدوین فیلم میتونی خودت رو معرفی کنی.
خوشحال میشم تو هم تجربیات خودت رو با من به اشتراک بذاری تا من زیر همین مطلب انتشارش بدم و بقیه هم بتونن از تجربه تو استفاده کنن.